Quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp khi sử dụng lao động

 

   Trong hoạt động sản xuất kinh doanh, việc sử dụng lao động đòi hỏi doanh nghiệp phải nhận thức đầy đủ về cả quyền hạn và trách nhiệm pháp lý của mình. Sự cân bằng này không chỉ là yêu cầu bắt buộc theo Bộ luật Lao động 2019 mà còn là chìa khóa then chốt để xây dựng một môi trường làm việc chuyên nghiệp, tin cậy và hiệu quả, từ đó hướng tới sự phát triển bền vững.

Quyền hợp pháp của doanh nghiệp trong quản lý lao động

   Để vận hành trơn tru và đạt được mục tiêu kinh doanh, doanh nghiệp được pháp luật công nhận những quyền hợp pháp sau:

- Quyền tổ chức và điều hành: Doanh nghiệp có quyền chủ động trong việc tuyển dụng, bố trí, sắp xếp và phân công công việc cho người lao động một cách phù hợp, dựa trên nhu cầu thực tế và các thỏa thuận đã được ký kết trong hợp đồng lao động. Điều này bao gồm cả việc điều chuyển bộ phận công tác khi cần thiết.

- Quyền thiết lập kỷ cương và đánh giá: Việc ban hành nội quy, quy chế làm việc rõ ràng là quyền quan trọng để doanh nghiệp duy trì trật tự và kỷ luật. Bên cạnh đó, doanh nghiệp có quyền đánh giá năng lực, kết quả thực hiện công việc và áp dụng các hình thức khen thưởng xứng đáng hoặc xử lý kỷ luật đối với những vi phạm, trên cơ sở tuân thủ đầy đủ quy định của pháp luật.

- Quyền chấm dứt hợp đồng theo quy định: Trong những trường hợp cụ thể được pháp luật cho phép—chẳng hạn như người lao động vi phạm kỷ luật nghiêm trọng, không hoàn thành nhiệm vụ sau nhiều lần nhắc nhở, hoặc doanh nghiệp phải thu hẹp sản xuất dẫn đến thay đổi cơ cấu lao động—doanh nghiệp có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng, với điều kiện phải thực hiện đúng trình tự, thủ tục và các nghĩa vụ tài chính liên quan.

Nghĩa vụ trọng tâm mà doanh nghiệp phải thực hiện

   Đi đôi với các quyền nêu trên, doanh nghiệp phải nghiêm túc thực thi những nghĩa vụ pháp định và đạo đức sau đây nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động:

- Nghĩa vụ bảo đảm quyền lợi vật chất: Đây là nghĩa vụ cơ bản nhất, bao gồm việc trả lương đầy đủ, đúng hạn theo thỏa thuận và không được thấp hơn mức lương tối thiểu vùng do Nhà nước quy định. Đồng thời, doanh nghiệp bắt buộc phải tham gia và đóng đầy đủ các loại bảo hiểm bắt buộc (bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động) cho người lao động.

- Nghĩa vụ bảo đảm an toàn và sức khỏe: Doanh nghiệp phải có trách nhiệm tạo dựng một môi trường làm việc an toàn, bằng cách đầu tư cơ sở vật chất, cung cấp đầy đủ trang thiết bị bảo hộ lao động và tổ chức huấn luyện định kỳ cho người lao động về các quy tắc an toàn, vệ sinh lao động, nhằm phòng ngừa tai nạn và bệnh nghề nghiệp.

- Nghĩa vụ tôn trọng và đảm bảo các quyền khác: Doanh nghiệp cần tôn trọng nhân phẩm, danh dự của người lao động, đảm bảo sự bình đẳng và không phân biệt đối xử tại nơi làm việc. Bên cạnh đó, việc thực hiện đúng các chế độ nghỉ ngơi (nghỉ phép năm, nghỉ lễ, nghỉ việc riêng), tạo điều kiện cho người lao động học tập nâng cao trình độ, và tuân thủ các cam kết trong thỏa ước lao động tập thể cũng là những nghĩa vụ quan trọng không thể xem nhẹ.

Ứng dụng công nghệ để quản lý quan hệ lao động hiệu quả và đúng luật

   Trong bối cảnh hiện nay, việc áp dụng các giải pháp công nghệ có thể hỗ trợ doanh nghiệp rất nhiều trong việc thực thi các quyền và nghĩa vụ một cách trơn tru và chính xác:

- CVLam.com: Nền tảng tuyển dụng thông minh này giúp doanh nghiệp xây dựng hình ảnh minh bạch ngay từ đầu thông qua các tin đăng có thông tin "lương thực nhận" rõ ràng và video giới thiệu môi trường làm việc chân thực. Điều này không chỉ giúp thu hút ứng viên chất lượng phù hợp với văn hóa doanh nghiệp mà còn là bước đầu tiên thiết lập sự tin tưởng.

- ChatIIP.com: Đây là công cụ đắc lực hỗ trợ doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro pháp lý tiềm ẩn. Trợ lý AI này có khả năng rà soát, kiểm tra tính hợp lệ và sự phù hợp của các văn bản quan trọng như hợp đồng lao động mẫu, nội quy công ty hay các quyết định kỷ luật, đảm bảo chúng tuân thủ tuyệt đối các quy định mới nhất của Bộ luật Lao động 2019.

   Tóm lại, việc nắm vững và thực hành cân bằng giữa quyền và nghĩa vụ không chỉ giúp doanh nghiệp vận hành đúng luật, tránh được những tranh chấp tốn kém, mà còn góp phần xây dựng một đội ngũ nhân sự trung thành, gắn bó và có động lực cao. Đây chính là nền tảng vững chắc cho sự phát triển ổn định và lâu dài của mọi doanh nghiệp.